Eser Dinleme ve Tanıma 1 Dersi İçin Yaptığım Ödev Müzikte Rönesans Dansları

Herkese merhabalar, yeni bir blog ile karşınızdayım. Bu blogda sizlere Kocaeli Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Müzik Bölümü Performans Anasanat Dalı Eser Dinleme ve Tanıma 1 dersi için yaptığım ödev olan Müzikte Rönesans Dansları'yla alakalı detayları paylaşıyorum. Keyifli okumalar.

Müzikte Rönesans Dansları

Rönesans dansları; Rönesans dönemdekiler olmak üzere geniş tarihsel danslar grubuna aittir.

Rönesans; yeniden doğuş anlamına gelir. Bu dönemde sanat, bilim ve edebiyatta büyük gelişmeler yaşanmış ve müzikte çok sesliliğin geliştiği, çalgı müziği önem kazanmıştır.

Rönesans Dönemi'nde Dans ve Müzik

Dansın Toplumdaki Yeri

Dans hem saraylarda hem halk arasında yaygındır. Saray dansları genellikle daha zarif ve kurallara bağlıyken halk dansları ise daha özgür ve enerjik olabiliyordu.

Dans Türleri

Pavane (Pavana)

Yavaş tempolu, zarif bir saray dansıdır. Genellikle törenlerde, yürüyüş şeklinde yapılır. Çiftler yavaşça ilerler ve birbirine uyum sağlar.

Galliard (Galyarda)

Pavane’den sonra gelen, hızlı ve enerjik bir danstır. Zıplamalar ve dönmeler içerir. Müzikal yapısı genellikle 6/8'liktir.

Allemande

Orta tempolu, zarif bir danstır. Çiftler el ele tutuşarak dans eder. Barok dönemde de önemini sürdürmüştür.

Branle

Halk arasında çok yaygındır. Genellikle halka şeklinde topluca oynanır. Sağ – sol adımlar içerir, basittir ama ritmik olarak çekicidir.

Saltarello

Orta Çağ’ın sonuyla Rönesans döneminin başlarında (14. yüzyılın sonları – 16. yüzyıl başları) İtalya’da (özellikle Orta ve Kuzey bölgelerinde) ortaya çıkmıştır. Anlamı Saltare (zıplamak, sıçramak) fiilinden gelir. Bu özellik aynı zamanda Almanca Hoppertanz veya Hupfertanz  adının da temelini (zıplayan dans) oluşturur. Diğer adları arasında Fransızca pas de Brabant ve İspanyolca alta veya alta danza bulunur. Canlı, hızlı, neşeli ve enerjik bir halk dansıdır. Aynı zamanda bu dansa eşlik eden müzik türünün de adıdır.

Basse Danse

15. ve 16. yüzyıl başlarında Burgonya sarayında popüler bir saray dansıdır. Basse kelimesi, partnerlerin yerden kalkmadan yavaşça süzülerek veya yürüyerek sessizce ve zarifçe hareket ettiği dansın doğasını tanımlarken, daha hareketli danslarda her iki ayak da sıçrayarak veya sıçrayarak yerden kalkar. Basse danse, ağırbaşlı bir tören dansı olarak Pavane’nin öncüsüydü. Terim, yalnızca dansa veya müziğe uygulanabilir.

Tordion

Rönesans Dönemi’nin Avrupa’sında (özellikle 15. ve 16. yüzyılda) Fransa ve Burgonya saraylarında popüler olan neşeli, zarif, daha canlı ve hızlı tempolu bir çift dansıdır. Tourner fiilinden türemiştir. Dönerek yapılan dans anlamına gelir. 3 zamanlı (triple metre) bir ölçüde çalınması, bu dansa zarif bir akış ve ritmik canlılık kazandırır. Basse danse’ın (bas dans) ardından gelir. En bilinen eser; Pierre Attaingnant’ın La Magdalena’dır.

Öne Çıkan Çalgılar

Lut (lute), Viyol (viola da gamba), Flaüt (flüt), Şalümo, krumhorn, rebec gibi nefesli ve yaylı çalgılarla davul, zil gibi vurmalı çalgılar bu dönemde öne çıkmıştır.

Form ve Yapı

Dans müzikleri genellikle belirli bir ölçüye göre yazılırdı. Her dansın kendine ait bir ritmik ve melodik yapısı olurdu. Genellikle çiftler halinde yazılırdı: örneğin Pavane + Galliard.

Önemli Besteciler

Bazı Rönesans dönemi bestecileri dans müziği de bestelemişlerdir: Tielman Susato’nun Danserye adlı eseri çok önemlidir. Michael Praetorius’un Terpsichore adlı dans koleksiyonu bulunuyor. Arbeau’nun Orchesographie adlı kitabında dansları detaylı anlatır.

Tarihî ve Kültürel Bağlam

Rönesans dansları sonraki dönemleri (Barok, Klasik) de etkilemiştir ve bugün pek çok tarihî dans topluluğu bu dansları canlandırmaktadır.